Yargı Organı
Yargı Organı ‘nı ayrılan kollar ile tablo şeklinde inceleyelim.Bu tabloya ek olarak uyuşmazlık ve anayasa mahkemeleri de eklenebilir.Eğer aynı mahkeme içinde uyuşmazlık varsa bunları ” Yargıtay ” çözer. Farklı mahkemeler arasındaki uyuşmazlığı ise ” uyuşmazlık mahkemesi ” çözer.
İdari Yargı Kolu |
Askeri Yargı Kolu |
Adli Yargı Kolu |
İdare Mahkemeleri |
Askeri Mahkemeleri |
Hukuk Mahkemeleri |
Vergi Mahkemeleri |
Disiplin Mahkemeleri |
Ceza Mahkemeleri |
Bölge İdare Mahkemeleri |
Askeri Yargıtay |
Bölge Adliye Mahkemeleri |
Danıştay |
Askeri Yüksek İdari Mahkemesi |
Yargıtyay |
Yargıtay
- Tüm üyelerini HSYK seçer.
- “Adli” kelimesi geçen her şey yargıtaya aittir.
- Yargıtay Cumhuriyet başsavcısını Cumhur Başkanı belirlenen adaylar içinden seçer.
- İçinde askeri geçen mahkemelerin üyelerini Cumhur Başkanı seçer.
Danıştay
- İdare mahkemesidir.
- Üyelerin 1/4 ünü Cumhurbaşkanı , 3/4 ünü HSYK seçer.
- İdari mahkemede en üst dereceli mahkemedir.
Uyuşmazlık Mahkemesi
- Adli , idari , askeri yargıların uyuşmazlık sorunlarını çözer.Başkanı kendi üyeleri arasından seçilir.
- Üyelerini Yargıtay , Danıştay , Askeri Yargıtay ve Askeri yüksek idare mahkemesi seçer.
HSYK (Hakim ve Savcılar Yüksek Kurumu)
- HSYK bir yüksek mahkeme değil , kurumdur.
- 22 Asıl 12 yedek üyesi bulunur. (2016)
- 2 Asıl doğal üye vardır : Adalet Bakanı ve Adalet Bakanı Müsteşarı
- Adalet Bakanı HSYK başkanıdır ; toplantıya katılmaz ve oy kullanamaz.
Sayıştay
- Devletin muhasebecisidir.
- Devlet kurumlarını denetler.
- Yargı yolu kapalıdır.
- Danıştay ve sayıştayın kararları çatışırsa danıştay ne derse o uygulanır.
- Yargı başlığı altında mahkeme olmayan iki kurum HSYK ve Sayıştaydır.
Anayasa Mahkemesi
- 17 Asıl üyesi vardır.14ü Cumhurbaşkanı tarafından 3 üye ise TBMM tarafından seçilir.
- 4 Üyesi serbest avukat olmak zorundadır.
- Üst kademe yöneticiler de olabilir.(Müsteşar, Müdür ,Başkan)
- 5 Yıl MYM ropartörlüğü yapmak zorundadır.
- 10 üye yargıtay , Danıştay ,AYIM ,Askeri Yargıtay tarafından gösterilen adaylar arasından seçilir.
- Uyuşmazlık mahkemesinin başkanını seçer.
- 3 Parlamento kararını denetler
-Milletvekilliği düşürülmesi
-Milletvekili dokunulmazlığı kaldırılması
-TBMM iç tüzüğü
- Siyasi parti kapatılma davası burada görülür.
- Siyasi parti mali denetimini yapar.
- Yüce divan sıfatıyla yargılama yapar
-Cumhurbaşkanını yargılar
-Başbakanı yargılar.
-TBMM başkanı , HSYK ,AVM ,Danıştay , Yargıtay ,Sayıştay ,AB Müsteşarı nı yargılar.
- -Genelkurmay Başkanı , Hava Kuvvetleri Başkanı, Deniz Kuvvetleri Başkanı ,Jandarma Kuvveti Başkanını yargılar.